Techniek

In drie stappen naar een toekomstbestendige staalfabriek: een voorstel voor de verduurzaming van Tata Steel

Waarom dit voorstel?

Met de huidige verduurzamingsplannen van Tata Steel blijven alle fabrieksonderdelen die verantwoordelijk zijn voor de gezondheidsschade onverminderd doordraaien tot 2029, en sommige fabrieksonderdelen blijvens zelfs tot 2045 in gebruik. Een reëel en integraal verduurzamingsplan zorgt voor een veel snellere afname van de uitstoot van ziekmakende Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). Dat is alleen mogelijk met een sluiting van de zeer vervuilende, oude ‘voorkant’ van de fabriek: de sinter-, pellet- en kooksgasfabrieken. Uitstel maakt dat Tata Steel langjarig geld verdient ten koste van de bewoners en de omgeving.

Indien Tata niet bereid is om de oude en vervuilende voorkant van de fabriek versneld te sluiten en vasthoudt aan instandhouding van de oude installaties tot rond 2030 en dan pas de helft van de fabriek aanpast, dan leidt dat tot veel extra gezondheidsschade. Zeker als de andere helft nog eens bijna tien jaar blijft draaien en pas rond 2040 wordt vervangen. Voor bewoners in de omgeving is zoveel ziekmakende uitstoot niet te dragen.  Als Tata Steel niet snel toekomstbestendig en integraal duurzaam wordt gemaakt, dan is de IJmond beter af zonder staalfabriek. Dat wil niet zeggen dat bewoners van de staalfabriek af willen. Ze willen een veel schonere staalfabriek en veel sneller merkbaar resultaat.

Om de gezondheid van omwonenden te beschermen, moeten de meest vervuilende fabrieksonderdelen dus zo snel mogelijk sluiten. Wij willen laten zien dat een snelle sluiting van de ‘oude voorkant’ van Tata Steel mogelijk is en kansen biedt voor het bedrijf. Daarom stellen wij een verduurzamingsroute voor op basis van drie stappen.

Een toekomst­bestendige staalfabriek

Een snelle sluiting van de ziekmakende fabrieksonderdelen biedt kansen voor een voortvarende verduurzaming van de fabriek.  

1. Koop halffabrikaten (HBI) in

Een snelle sluiting van de vieze voorkant van de fabriek betekent niet het einde van staalproductie in de IJmond. Het biedt juist kansen voor een voortvarende verduurzaming van de fabriek. Met de inkoop van halffabrikaten in de vorm van hot briquetted iron (HBI) en kooks zijn de vervuilende installaties overbodig. De halffabrikaten zijn in de oude hoogovens toe te passen.

Indien gewenst kan Tata Steel later besluiten om alsnog zelf in IJmuiden de ijzer uit de ijzererts te halen (wat nu met steenkool gebeurt en dus zo vies is) en geen halffabrikaten in te kopen. Voor een echt groene oplossing doet Tata Steel dat met waterstof uit water en niet uit aardgas. Dan hoef je geen halffabrikaten meer in te kopen. Het kopen van HBI en kooks kan dus ook een tijdelijke oplossing zijn totdat er voldoende groene waterstof is. Of dat ook rendabel is, hangt van vele factoren af. Veel energie- en staalexperts menen dat landen met hoge energieprijzen zoals Nederland, beter halffabrikaten kunnen inkopen, omdat dat uiteindelijk goedkoper is. 

Met het inkopen van halffabrikaten ‘exporteert’ Nederland niet de gehele vervuiling naar het buitenland. De productie daarvan is elders namelijk vaak schoner. Ook vindt de productie doorgaans plaats met gebruikmaking van nieuwere fabrieksinstallaties, in minder dichtbevolkte regio’s.

2. Kies nu voor elektrische ovens (EAFs)

De overgang naar HBI levert onmiddellijk een gezondere omgeving op. Daarmee zetten Tata Steel en de overheid daadwerkelijk de gezondheid van de bewoners op 1. Voor een duurzame staalproductie is het ook van belang om de oude hoogovens te vervangen door elektrische ovens (EAFs). Dat levert een gigantische daling van de CO2-uitstoot van de fabriek op.  De nieuwe EAFs moeten vanzelfsprekend aan alle gezondheids- en milieuvoorschriften voldoen. De EAFs kunnen naast HBI ook grote hoeveelheden schroot (oud ijzer) verwerken, voor een meer circulaire productie. Als Tata Steel nu kiest voor EAFs, dan is het mogelijk om de nieuwe ovens rond 2030 in bedrijf te nemen. Uitstel is onverantwoord, zet Tata Steel op achterstand ten opzichte van internationale concurrenten en betekent meer vervuiling.

3. Terug naar een productie van 4 miljoen ton staal

Staalproductie is niet volledig mogelijk zonder koolstof en de uitstoot van verontreinigende stoffen. In een dichtbevolkt gebied betekent een toekomstbestendige staalproductie daarom een kleinere productie gecombineerd met omzien naar alternatieve materialen. Geen 6 tot 8 miljoen ton staal per jaar meer, maar maximaal 4 miljoen ton. De versnelde sluiting van de vervuilende onderdelen van Tata en de elektrische productiemethode, zorgt direct voor een gezondere lucht voor de bewoners van de IJmond en een schonere omgeving. Het biedt de kans om de noodzakelijke klimaatdoelen te halen. Ook is het mogelijk om de vrijgekomen stikstofruimte her te verdelen voor legalisering van de huidige PAS-melders (boeren). Tenslotte vermindert dit onze waterschaarste en wint onze waterhuishouding aan stabiliteit en kwaliteit.   

Inhoudsopgave